Mens en samenleving

1. Eerste opdracht: het artikel 'Wat doen wij met onze wereld?' en het filmpje 'I have a dream'

Als eerste opdracht in dit thema, ga ik na het lezen van het artikel en bekijken van het filmpje de volgende elementen meenemen:

-     vanuit het artikel: sommige jongeren zijn vandaag de dag niet meer tevreden met hun leven en willen steeds meer vrijwillig uit het leven stappen. De vraag van het waarom: waarom zijn er zoveel jongeren die vrijwillig uit het leven willen stappen, ze hebben alles om van hun leven iets te maken. Jongeren moeten meer leren nadenken over zichzelf, over hun leven en wat ze willen bereiken, voordat ze een definitieve keuze maken om uit het leven te stappen, want er is geen weg meer terug.


-     vanuit het filmpje: alle mensen zijn gelijk zowel blank als zwart volgens M.L. King. Iedereen moet respect hebben voor iedereen en je moet iedereen evenveel kansen geven. De blanken moeten leren minder vooroordelen hebben tegenover zwarten, want alle mensen zijn evenwaardig in de samenleving en in de wereld en verdienen allemaal kansen.



2. Tweede opdracht: nadenken over de maatschappij

Als tweede opdracht in thema, bespreek ik de maatschappij en geef ik aan wat voor mij een ‘goede’ samenleving is:

-     Ik zou de maatschappij voor een deel gelijkaardig omschrijven als Anouck Depuydt. Dit komt omdat ik het eens ben met haar ideeën. Ik zie de maatschappij ook als een plaats waar je zelf met anderen en het materiële samenleeft in een groep, cultuur en samenleving en ook in het levensgeheel van de natuur. Al deze factoren zijn aanwezig in de maatschappij en hebben continue invloed op elkaar. Alle mensen zijn verschillend, maar we leven allemaal in dezelfde maatschappij. Als mens leef je in verbondenheid met jezelf, daarvoor moet je je eerst goed voelen (zowel mentaal als lichamelijk, omdat beiden invloed hebben op elkaar) en je gelukkig voelen. Je leeft ook in verbondenheid met andere(n), dit kan alleen als je contact met anderen goed verloopt. Dan komt er een Verbinding tot stand met de ander. Een goede verbinding tussen mensen, is als er echt kan geluisterd worden naar medemensen, wanneer er respect is voor anderen, wanneer er aandacht is voor de behoeften en wensen van anderen. Je leeft in verbondenheid met het materiële. Als je het materiële beter leren kennen, dan krijg je een ‘binding’ met het materiële en zo groeit je verantwoordelijkheid en zorg. Alle mensen leven ook samen in een groep, cultuur en samenleving. Alle mensen behoren tot een deel van een grotere samenleving, waarin iedereen evenveel respect verdient. Als laatste leef je met de mens ook in verbondenheid met het levensgeheel en de natuur. De maatschappij is voor mij een plaats waar je van jongs af aan kansen kan krijgen om je te ontwikkelen en te ontplooien, waar je kunt uitgroeien tot een volwassen mens met unieke doelen. De samenleving is ook een plaats waar je kansen krijgt om alle nodige kennis op te doen en vaardigheden te ontwikkelen, maar in onze maatschappij krijgt niet iedereen voldoende kansen.

Het typisch feit aan onze samenleving is dat niet iedereen zich volledig kan ontwikkelen en de nodige kansen kan krijgen om naar school te gaan of een bepaalde studie te volgen. De oorzaak hiervan is bijvoorbeeld: armoede. Typisch aan onze maatschappij zijn vooroordelen en streven naar geld en macht. Zoals mensen met veel geld worden vaak gezien als slimme mensen met veel macht en kunnen alles doen wat ze willen. Mensen met weinig geld die leven in armoede worden vaak gezien als slordige, domme mensen zonder macht.
Dit is een negatief beeld die mensen hebben over anderen en egoïsme. Geld maakt per se niet gelukkig en dit zorgt niet voor meer macht. Met geld kun je inderdaad veel doen, maar ook niet alles. Zoals geluk en goede relaties, kan je niet met geld kopen. Arme mensen kunnen er vaak niet aan doen dat ze in de armoede terecht komen en dan krijgen ze in onze huidige maatschappij meteen een stempel van slordig, dom, … . Deze vooroordelen over soorten mensen (rijk/arm) zijn onterecht, want je kent de achtergrond van mensen niet, je kent hun karakter en hun manier van leven niet.

      -     Een ‘goede’ samenleving heeft volgens mij de volgende kenmerken: een plaats om je goed te voelen met medemensen (partner, gezin, familie, vrienden, medestudenten, …), een plaats om gelukkig te worden, gesteund te worden, alle nodige kansen te krijgen, te ontwikkelen tot een volwassene, studies te volgen die je wenst, een goede job te hebben, … . Deze factoren hebben allemaal met elkaar te maken, omdat als je het ene niet hebt, dan kan het andere ook niet hebben of het kan pas lukken met veel moeite. Bijvoorbeeld: als je geen plaats hebt waar je je goed voelt of gelukkig kan zijn of als je omgeving je belemmert in je mogelijkheden. Dan heb je ook niet veel kans om je te ontwikkelen, studies te volgen die je wenst, je dromen uit te voeren, om tot een gelukkig mens uit te groeien.


3. Derde opdracht: de ideeën van prof. Paul Verhaeghe

Als derde opdracht in dit thema, ga ik het artikel van Paul Verhaeghe: Inleveren voor of tegen het neoliberalisme, bespreken en mijn mening geven over neoliberalisme:

·         Korte inhoud:



      Paul Verhaeghe is geboren op 5 november 1955. Hij is van opleiding klinisch
     psycholoog, van vorming psychoanalyticus. Verhaeghe werkt als een hoogleraar aan
     de universiteit van Gent. Vanaf 2000 gaat zijn interesse vooral naar de invloed van
     maatschappelijke veranderingen op psychologische en psychiatrische moeilijkheden.


Hij heeft dit artikel geschreven over neoliberalisme. Neoliberalisme is een economisch systeem dat zich baseert op de maximalisatie van winsten, de minimalisatie van kosten en de concurrentie van economische blokken.
Paul Verhaeghe zegt in zijn artikel van onze maatschappij het volgende: “Wij leven in een neoliberale samenleving waarin alles een product geworden is. Bovendien gaat dit gepaard met een koppeling aan de zogenaamde *meritocratie, waarbij iedereen verantwoordelijk geacht wordt voor het eigen succes of eigen mislukking – dit is de mythe van de self made man. Als je slaagt, heb je het aan jezelf te danken, als je mislukt ook en het belangrijkste criterium is winst, geld en het moet opbrengen, dat is de boodschap. Dit neoliberaal discours is dwingend aanwezig op alle mogelijke vlakken, het bepaalt niet alleen de economie, maar ook de zorgsector, het onderwijs, het onderzoek en ook de media. En zelfs daar stopt het niet: het neoliberalisme heeft ondertussen onze identiteit ingekleurd, waardoor het nagenoeg onzichtbaar geworden is.”

*Meritocratie = een samenleving waar individueel presteren belangrijk is.

·         Hersenspinsels: 

·         Eigen mening:

Ik vind dat een neoliberale samenleving waarin we nu leven niet zo goed is, daarbij sluit ik me aan bij de mening van Paul Verhaeghe. Dit komt doordat de samenleving nu draait rond economie en niet meer rond het samenspel van de vier dimensies (politiek, religie, economie en cultuur) waarover Paul Verhaeghe spreekt. De samenleving is gebaseerd op *meritocratie en het belangrijkste daarbij is winst en geld. We leven nu in de postmoderne samenleving en daarmee ben ik het eens. Eerst was er de moderniteit. Dit zorgde voor de toenemende rationalisering (efficiënte, planmatige en methodische maatschappij met hoog rendement) en onttovering van het maatschappelijk handelen (praktische problemen oplossen met technologie). Nu is de samenleving geëvolueerd naar het postmodernisme. Dit is een verderzetting radicalisering van de moderniteit en er is een veelheid aan verhalen waarin de mens zijn/haar weg moet zoeken. Met deze veelheid aan verhalen ben ik het eens, want de mens moet vandaag de dag, door het neoliberalisme vaak alleen zijn eigen weg bewandelen en uitzoeken, naast de andere mensen in de samenleving. Mensen van onze samenleving worden meestal het gevolg van neoliberalisme. Verhaeghen spreekt ook van het feit dat het belangrijkste product van het neoliberalisme onze realiteit is. Hij zegt ook dat: “het een mislukking is op economisch vlak, het is een ramp op maatschappelijk vlak, het is ronduit gevaarlijk en onethisch op psychologisch vlak.” Met dit feit ben ik ook eens, we leven in een neoliberale samenleving waarin alles draait rond een product en het hebben van succes. Mensen die geen succes ervaren, werken dit soms uit in hun omgeving. Dit zorgt dan voor problemen op een aantal vlakken (economisch, maatschappelijk en psychologisch) zoals Paul Verhaeghe beschrijft.
Dit artikel roept bij mij (zoals Paul Verhaeghe) de noodzaak tot verandering op. Waarbij een aantal zaken zouden moeten veranderen in onze huidige maatschappij die kunnen leiden tot een vernieuwing en bijgevolg ook tot verbeteringen. Hetgeen Paul Verhaeghe zegt is vaak wat sterk uitgedrukt naar mijn mening, maar er zit hier en daar waarheid in.

         
·         4 ideeën van Paul Verhaeghe uit het artikel:

  -   In een eerste idee, spreekt Paul Verhaeghe dat er in de maatschappij één dominante discours aanwezig is en dit is volgens hem: de economie. Hierbij is alles een product en *meritocratie overheerst in de neoliberale samenleving waarin we nu leven.

Met dit idee dat Paul Verhaeghe wil aankaarten ben ik het eens. De samenleving draait volgens mij ook allemaal rond de economie, waarbij dat individueel presenteren de bovenhand haalt en dat alles draait rond eigen voordeel en genot. De maatschappij draait de dag van vandaag allemaal rond individuen en mensen leven vaak naast elkaar. Doordat de maatschappij egoïstisch getint is, haalt dit volgens Paul Verhaeghe, het slechtste in de mens naar boven. Voor een deel kan ik me aansluiten bij dit gegeven, maar het is wat sterk uitgedrukt volgens mij. Naar mijn mening is niet iedereen zo ingesteld. De maatschappij is wel neoliberaal en de mensen denken onbewust wel neoliberaal, maar daarvoor haalt dit niet alleen het slechtste naar boven. Enerzijds concurreren mensen wel vaak met anderen en willen als individu het succes behalen, maar anderzijds zijn er ook mensen die anderen helpen en werken ze samen om het samen te kunnen of op te lossen en het draait niet alleen om individueel voordeel, maar ook vaak om samenwerking.

 -    In een tweede idee, spreekt Paul Verhaeghe ook over dat er in de neoliberale samenleving het belangrijkste product onze realiteit is. Door het neoliberalisme ontstaat, volgens hem, een mislukking op economisch vlak.

In normale omstandigheden moet er door een egalitair (gelijk), gerichte en herverdeelde economie, waarin we nu leven door neoliberalisme, betere en goedkopere producten en diensten ontstaan, dan bij een kapitalistische economie. Maar dit is niet het geval, zelfs het omgekeerde in de realiteit. Daarom spreekt Paul Verhaeghe van een mislukking op economisch vlak. Met dit gegeven ben ik het eens, omdat de meeste producten en diensten niet beter worden en zelfs steeds duurder worden, waardoor de economie in kwaliteit verzwakt. Veel producten worden vandaag de dag ‘wegwerp’ gemaakt, doordat de onderdelen van mindere kwaliteit zijn, waardoor de levensduur van producten heel wat inkort, zoals: bij een gsm. Dit geeft de bedoeling om sneller een product te moeten vernieuwen. De mensen moeten vlugger hun producten opnieuw kopen en moeten meer geld uitgeven, dan vroeger waardoor de verkopers en de fabrikanten er meer winst eruit halen. Door het neoliberalisme, dat onze samenleving veranderd heeft, zijn de fabrikanten en de verkopers meer gericht op eigen voordeel en genot, zoveel mogelijk winst maken, zo weinig mogelijk kosten hebben, concurrentie van buitenaf vermijden en zo weinig rekening houden met wat de gevolgen zijn voor de mensen in de samenleving. Dit zorgt voor heel wat nadelen voor de mensen van de samenleving. Doordat ze sneller hun producten moeten vernieuwen, hebben ze minder geld voor andere nodige dingen en zo komen mensen soms in de armoede terecht.

-     In een derde idee, spreekt Paul Verhaeghe ook over dat er door de neoliberale samenleving, volgens hem, een ramp op maatschappelijk vlak ontstaat.

Het neoliberalisme zorgt voor een verband tussen enerzijds een spectaculaire stijging in de inkomensverschillen en anderzijds in een daling van de gezondheidsparameters. Met dit idee van Verhaeghen ben ik ook eens, omdat door dit verband ontstaan er, volgens hem, meer mentale stoornissen, meer agressie, criminaliteit, meer kindersterfte, drugs en pillen. Volgens mijn mening is dit spijtig genoeg zo, omdat de inkomensverschillen te groot worden tussen bijvoorbeeld: dokters tegenover werknemers. Mensen beginnen zich daarin te frustreren waardoor ze meer kans krijgen tot ziektes, stoornissen, neiging tot criminaliteit, … Als de inkomens blijven stijgen, daalt de levensverwachting, doordat mensen met een laag inkomen zich vaak niet goed voelen in de maatschappij. Ze voelen zich benadeeld, want ze verdienen weinig in vergelijking met andere mensen (met een hoog inkomen). Dit ‘vreet’ aan de mensen in de neoliberale samenleving.

-     In een vierde idee, spreekt Paul Verhaeghe ook over de gevolgen van de neoliberale samenleving. Ten eerste ontstaat er een nieuwe identiteit (de mens als ondernemer), dit zorgt voor een nieuwe mentaliteit en voor egoïsme en materialisme. Ten tweede ontstaat er een nieuw levensdoel: succes (doel: materiële winst). Ten slotte ontstaat er een groeiende groep verliezers (‘losers’=scheldwoord).    
 
Deze gevolgen zorgen, volgens Paul Verhaeghen, ervoor dat mensen opstandiger, sociaal angstig worden, depressief worden, bijgevolg stijgen de zelfmoorden, … . Met dit idee ben ik het eens, want volgens mij is de neoliberale samenleving, waarin we nu leven, niet goed voor de mensen op vele vlakken. Mensen worden van al deze nieuwigheden getroffen en meestal kunnen ze er zelf niets aan doen. De economie verandert, de manier van denken verandert, mensen denken meer aan zichzelf en streven individueel succes na. Dit zorgt vaak voor mislukkingen en dan begint de samenlevingsdruk te wegen op de mensen. De mensen gaan zich daardoor anders gaan gedragen, worden depressief/agressief en er ontstaan ook meer zelfmoorden, van mensen die het allemaal niet meer kunnen dragen en geen uitweg meer zien. Verhaeghen drukt dit in zijn artikel nogal zwart-wit uit, naar mijn mening. Het is misschien allemaal zo erg niet, dan dat hij insinueert, maar hij heeft in grote lijnen wel gelijk in mijn ogen. Door de neoliberale samenleving krijgen mensen soms problemen op vele vlakken en alle vlakken oefenen invloed uit op elkaar. Bijvoorbeeld: op psychologisch vlak krijgen mensen vele dingen te verduren, worden soms depressief door wat ze meemaken. In erge gevallen hangt dit samen met het lichamelijk vlak, mensen kunnen dan buikklachten of andere problemen krijgen door stress en dergelijke (ontstaan van psychosomatische klachten). De verschillende problemen geven zich dan soms wel een gevolg op sociaal vlak. Mensen worden minder sociaal, leven vaak op een eentje, individueel succes is het belangrijkste, hebben een zware werkdruk, hebben geen tijd meer voor een sociaal leven, … . Kortom: de neoliberale samenleving die voor een vernieuwing zorgde, moest bijgevolg ook zorgen voor verbeteringen voor de mensen. Maar die zijn er niet overal even goed gekomen, ten nadele van het welzijn van de mensen.



4. Vierde opdracht: extra artikels bij dit thema

Als vierde opdracht in dit thema, ga ik de artikels: kinderen en waarden en opgroeien in verbondenheid met jezelf, de ander, materie, maatschappij & de natuur, bespreken en mijn mening over geven:

·         Artikel 1: Kinderen en waarden:
 
-         Korte inhoud:
Het artikel gaat over het idee: Kinderen moeten iemand kunnen worden? Men zegt kinderen van nature nieuwsgierig en leergierig zijn. Ze hebben vele prachtige kwaliteiten. Ze zijn creatief, zorgzaam en ze kunnen voor zichzelf denken. In een atmosfeer, gedragen door waarden, komen kinderen tot ontplooiing en bloei. Living Values zegt ook: “Als Living Values aanwezig is op school betekend dat er aandacht is voor het ontdekken van de bijzondere waarden die jij in je hebt. Dat er ruimte is om naar je gevoelens en zonder oordeel naar je emoties te kijken, dat je mag gaan beseffen dat je uniek bent en dat jouw mening, jouw smaak, jouw eigen geschiedenis ertoe doen. Dat je op een gegeven moment ontdekt wat je voor een ander kunt betekenen en dat je samen met je klasgenoten mag ervaren dat ieders eigen weg een andere is, maar niet een mindere of betere en dat je, naarmate je het beter klaarspeelt, je acties en je woorden in overeenstemming te laten zijn met je waarden, je steeds ‘waardiger’ gaat voelen. Je hebt dan zelfrespect. Je kunt met opgeheven hoofd rondlopen. En van jezelf gaan houden.”

-        Mening:
Na het lezen van het artikel over wat Living Values doet, vind ik dit een mooi initiatief dat er aandacht is voor het ontdekken van de bijzondere waarden die elk van ons aanwezig zijn. Zo maakt de school tijd en ruimte vrij, zodat leerlingen zichzelf beter kunnen leren kennen. Dit is belangrijk, zodat kinderen zichzelf van jongs af aan beter leren kennen en zich ten volle kunnen ontwikkelen tot een volwassene. Als kinderen zichzelf op jonge leeftijd goed leren kennen, dan zullen ze van jongs af aan sterker in hun schoenen staan, waardoor ze als volwassene sterker in het leven zullen kunnen staan, volgens mij. Ik ben het ook eens met de mening van Living Values over kinderen. Ze zeggen dat kinderen van nature nieuwsgierig en leergierig zijn. Dit is in mijn ogen ook zo. Want kinderen zijn vaak nieuwsgierig van wat er rond hen gebeurt, ze stellen vele vragen en willen van alles leren om zelfstandig te worden en te ontdekken. Ze hebben ook vele mooie kwaliteiten, dat ze kunnen ontwikkelen. Living Values zegt ook dat kinderen creatief, zorgzaam zijn en ze kunnen voor zichzelf denken. Met dit gegeven ben ik het ook eens omdat kinderen soms creatief uit de hoek kunnen komen als ze iets moeten maken of doen en sommige kinderen zijn ook zorgzaam voor andere kinderen en materiaal. Je kunt dit gegeven goed merken in hun manier van doen.

·         Artikel 2: Opgroeien in verbondenheid met jezelf, de ander, materie, maatschappij & de natuur:

-        Korte inhoud:
Volgens de Stichting Universele Opvoeding zorgt een goede band met jezelf, de ander, de materie, de samenleving en de natuur of het grote levensgeheel, ervoor dat je er respectvol met mensen/dingen kan omgaan. Iemand die je ervaart als medemens, kwets je niet. Iets waar je je (mede) eigenaar van voelt, beschadig je niet. In het artikel staat ook een tip voor verbondenheid met het Ander: “Pret met de ballonnendans. Samen plezier maken, zomaar bij elkaar zijn en van elkaar genieten, zonder doel of competitie. Dat zouden we wel vaker willen.”

-        Mening:
Met dit gegeven ben ik het eens. Ik vind ook als je een goede band hebt, om het even met wie of wat, dan zal je er automatisch respectvoller mee omgaan en niet gaan kwetsen of beschadigen. De tip dat de Stichting Universele Opvoeding geeft, vind ik een goede tip. Als je soms van het leven kan genieten met anderen, plezier kan maken of gewoon bij elkaar kan zijn zonder doel of competitie, dan kan dit ervoor zorgen dat je je eens helemaal kan ontspannen en de zorgen van het leven opzij kan zetten. Nadien kan je je veel beter voelen, meer kracht hebben om verder te gaan in het leven en je zorgen beter kunnen dragen.



Dit was de bespreking van het eerste thema. Geef gerust een reactie. J
   

2 opmerkingen:

  1. Eline, het is inderdaad waar dat kinderen zichzelf al op heel jonge leeftijd moeten leren ontwikkelen, en zo gaandeweg hun talenten ontdekken, om die op latere leeftijd ten dienste te stellen van hun omgeving. Maar theorie is altijd nog wat makkelijker dan praktijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja, inderdaad in theorie is dit altijd makkelijker dan in de praktijk, daar ben ik me ook van bewust. Bedankt voor de reactie!

    BeantwoordenVerwijderen